Lavanèso(-dóu-levant)
Galega orientalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso(-dóu-levant).
Nom en français : Galéga d'Orient.
Descripcioun :La lavanèso-dóu-levant se pòu trouba, raramen cultivado, dins d'ùni champ de noste relarg. Nous vèn dóu Caucase ounte trachis naturalamen. Coume sa cousino, Galega officinalis, sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu founs e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto cultivado pèr lou fen, proun richo en prouteino (porto de noudule racinàri emé Rhizobium galegae que fisso lou diazoute de l'èr). Au contro de la lavanèso, la planto èi pas empouisounanto, pamens suporto pas la secaresso.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Mai à avoust
Liò : Champ
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Èst
Ref. sc. : Galega orientalis Lam., 1788
Raqueto
Opuntia ficus-indica
Cactaceae
Autre noum : Pato-dóu-diable.
Noms en français : Figuier de Barbarie, Nopal.
Descripcioun :Aquesto raqueto nous vèn dóu Meissique e s'èi naturalisado en ribo de mar despièi de tèms. Èi la souleto meno, au nostre, que douno un pege emé l'age, ço que fai que pòu veni grand. Se recounèis peréu à si raqueto (que soun pas de fueio, mai de tijo pleno) aloungado e quàsi sènso pougnoun.
Usanço :Li flour e li fru di raqueto soun manjadis. La raqueto èro deja proun utilisado pèr lis aztèque pèr sougna li plago e contro la pisso-douço. Èi peréu tounico e diuretico. Aro se retrobo dins proun de medicacioun pèr lucha contro la buerbo, lis artèri tapado e coume l'avèn di lou diabète.
Port : Aubret
Taio : 1,5 à 3 m
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Opuntia
Famiho : Cactaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Jun à avoust
Liò : Pendis proche la mar
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Meissique
Ref. sc. : Opuntia ficus-indica (L.) Mill., 1768